تبدیل شرکت از مسئولیت محدود به سهامی خاص

در قوانین جدید اداره ثبت شرکت ها، شرکت‌هایی که درخواست تبدیل شرکت از مسئولیت محدود به سهامی خاص را دارد می‌بایست اموال موجود در شرکت را به رویت کارشناس رسمی دادگستری جهت تعیین قیمت رسانده و گزارشی مبنی بر ارزیابی اموال ممهمور به مهر کارشناس رسمی دادگستری را به اداره ثبت شرکت ها تحویل نمایند.

در واقع، در تبدیل شرکت، شکل شرکت تغییر می کند و همان دارایی در شکل شرکت جدید بروز پیدا می‌کند. مزیت تبدیل شرکت، به معنای انحلال و تشکیل شرکت دیگری است که از تشریفات ثبت و پرداخت حق الثبت شرکت جدید جلوگیری می کند.


انواع تبدیل شرکت های تجاری

الف) تبدیل اجباری:

در لایحه اصلاحی قسمتی از قانون تجارت ۱۳۴۷، تبدیل اجباری در خصوص شرکت های سهامی در ماده ۲۸۴ و به بعد مقرر شده است. مواد فوق ناظر به شرکت های سهامی موجود در زمان تصویب لایحه قانونی ۱۳۴۷ بوده است که بر اساس قانون تجارت (یعنی مواد ۲۱ تا ۹۴) تشکیل شده بودند ولی با تصویب لایحه قانونی مزبور و تغییر برخی احکام مربوط به شرکت سهامی و تبدیل آن ها به دو نوع سهامی عام و سهامی خاص، به موجب ماده ۲۸۴ همان لایحه قانونی، مکلف شده‌اند که ظرف مدت ۴ سال از تاریخ اجرای لایحه قانونی به صورت شرکت سهامی خاص یا شرکت سهامی عام در آمده و وضع خود را با مقررات لایحه قانونی تطبیق دهند یا به نوع دیگری از انواع شرکت‌های تجارتی مذکور در قانون تجارت ۱۳۱۱ تبدیل شوند در غیر این صورت منحل شده محسوب می‌شدند. با توجه به انقضای مهلت ۴ ساله، تبدیل مبتنی بر ماده ۲۸۴ و به بعد امروزه منتفی است اگر چه از احکام آن می توان در تبدیل شرکت های سهامی استفاده کرد.

ب) تبدیل نیمه اجباری:

تبدیل نیمه اجباری، تبدیل مقرر در ماده ۵ ل.ا.ق.ت می باشد که به موجب آن، هرگاه سرمایه شرکت‌های سهامی خاص یا عام بعد از تاسیس از حداقل مقرر قانونی (پنج میلیون ریال و یک میلیون ریال) کمتر شود باید ظرف یک سال نسبت به افزایش سرمایه تا میزان حداقل مقرر اقدام نموده یا شرکت به نوع دیگری از انواع شرکت‌های تجاری مذکور در قانون تجارت تبدیل و تغییر شکل یابد. ضمانت اجرای تخلف از تکلیف فوق این است که در غیر این صورت هر ذینفعی می تواند انحلال شرکت را از دادگاه صلاحیت‌دار درخواست کند.

ج) تبدیل اختیاری:

در تبدیل اختیاری شرکت و مراجع ذی‌صلاح آن به طور اختیاری تصمیم می‌گیرند نوع شرکت را تغییر دهند بدون آن که از جانب قانون‌گذار تکلیفی در این خصوص داشته باشند که بدون تردید مدیر یا مدیران شرکت برای پیشنهاد آن به مراجع تصمیم گیرنده، باید دلایل توجیهی قابل قبولی ارائه نمایند که در نهایت پس از بحث و بررسی و امکان حصول شرایط، راه برای تبدیل فراهم می‌گردد.

نحوه‌ی تصمیم گیری راجع به تبدیل انواع شرکت‌ها

برای تبدیل شرکت، تصمیم‌گیری به تنهایی انجام نمی‌شود بلکه باید با ملاحظه شرایط ایجاد هر یک از انواع شرکت‌ها، شرایط شرکت موجود با شرایط شرکت مورد نظر، مطابقت داده شود. برای تبدیل شرکت ممکن است به شرایطی از جمله افزودن تعداد شرکا، افزایش سرمایه و همچنین اصلاحاتی در اساسنامه شرکت و … نیاز باشد.

- به طورکلی، جهت تصمیم گیری راجع به تبدیل شرکت، تحقق شرایط ذیل الزامی است:

۱. تبدیل شرکت سهامی به تضامنی و نسبی: رضایت همه شرکا لازم است زیرا مسئولیت شرکا در این صورت نامحدود می‌شود.

۲. تبدیل شرکت سهامی به شرکت بامسئولیت محدود: در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده می‌باشد و نیازی به اتفاق آرا نیست زیرا نوع مسئولیت شرکا تفاوت ندارد.

۳. تبدیل شرکت سهامی به شرکت‌های مختلط: تصمیم مجمع عمومی فوق العاده و رضایت کلیه شرکایی که از این پس شریک ضامن خواهندبود.

۴. تبدیل شرکت سهامی خاص به عام یا بالعکس.

به موجب ماده ۲۷۸ شرایط ذیل الزامی است:

الف) تصویب مجمع عمومی فوق العاده

ب) سرمایه تا حداقل لازم برای تبدیل به شرکت سهامی عام باشد یعنی حداقل ۵ میلیون ریال.

ج) دو سال از تاریخ تاسیس و ثبت گذشته و دو ترازنامه به تصویب مجمع عمومی رسیده باشد.

د) اصلاح اساسنامه مطابق با مقررات شرکت سهامی عام.

نکته: تبدیل شرکت نمی‌تواند به حقوق اشخاص ثالث که قبل از تبدیل ایجاد شده‌است، خساراتی وارد کند. به عنوان مثال، بستانکاران یک شرکت تضامنی که به شرکت بامسئولیت محدود تبدیل شده‌است، می توانند تبدیل شرکت را نادیده گرفته و همچنان برای طلب خود باز هم به شرکت مراجعه نمایند.

 مدارک انحلال شرکت مسئولیت محدود:

  1. اصل صورتجلسه انحلال شرکت
  2. آخرین روزنامه رسمی شرکت
  3. فتوکپی شناسنامه مدیر تصفیه در صورتی‌که خارج از شرکا انتخاب شده باشد.
  4. ارائه مستند دایر بر ارسال دعوتنامه چنانچه مجمع عمومی فوق‌العاده با حد نصاب اکثریت تشکیل شده باشد.

مدارک مورد نیاز در شرکت سهامی خاص برای تبدیل شرکت مسئولیت محدود به سهامی خاص

 مدارک مورد نیاز در شرکت سهامی خاص:

  1. دو برگ اظهارنامه
  2. دو جلد اساسنامه
  3. گواهی بانک دایر بر پرداخت 35درصد سرمایه تعهدی
  4. فتوکپی شناسنامه سهام‌داران و بازرسان
  5. صورتجلسات مجمع موسس و هیات مدیره

هزینه تبدیل شرکت مسئولیت محدود به خاص

هزینه تبدیل شرکت و ثبت صورتجلسه تبدیل نوع شرکت مسئولیت محدود به سهامی خاص به قرار زیر می باشد:

  • تنظیم و ثبت صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده.
  • ورود سیستمی صورتجلسات تنظیم شده.
  • وکالت پرونده و پرداخت حق التمبر پرونده
  • پرداخت حق الثبت اداره ثبت شرکت جهت تغییر نوع شرکت
  • پرداخت هزینه روزنامه های رسمی و روزنامه کثیرالانتشار.
  • ·تنظیم و ثبت اشخاص حقوقی شرکت از جمله معرفی نامه اشخاص حقوقی و استعلام های مربوطه برای اشخاص حقوقی.
  • آگهی دعوت روزنامه کثیرالانتشار درصورت تشکیل جلسه با حضور حداکثری باشد

الزامات تبدیل شرکت مسئولیت محدود به سهامی خاص

تبدیل شرکت مسئولیت محدود به سهامی خاص با رعایت مواد اساسنامه و یا شرکتنامه و سایر مقررات می‌بایست به تصویب رکن صلاحیت‌دار داخلی شرکت برسد.

شرایط عمومی تبدیل شرکت‌ها به یکدیگر به قرار زیر می باشد:

  1. شخصیت حقوقی باید حداقل الزامات قانونی نوع جدید شرکت مانند تعداد شرکاء و یا میزان سرمایه را داشته باشد.
  2. حداقل دو سال از تاریخ به ثبت رسیدن شرکت گذشته باشد و در خصوص شرکت‌های سهامی دو ترازنامه مالی شرکت را به تصویب رسانده باشند.
  3. تمامی سرمایه شرکت تادیه و ثبت شده باشد و کلیه سرمایه شرکت پرداخت شده باشد.
  4. ممنوعیت های مالیاتی به دلیل بدهی و یا غیرفعال بودن نداشته باشد.
  5. تبدیل شرکت به موجب حکم یا دستور قضایی ممنوع نشده باشد و دادگاهی این موضوع را منع نکرده باشد.

نام شرکت بعد از تبدیل شرکت مسئولیت محدود به سهامی خاص

بعد از تبدیل شرکت با مسئولیت محدود به سهامی خاص می‌بایست در کلیه اوراق نام شرکت بعد از تبدیل و سرمایه شرکت به همراه شناسه ملی سابق و شماره ثبت جدید ذکر گردد یا به عبارتی شرکت‌های تبدیل شده باید در کلیه اسناد خود در ادامه نام شرکت، نوع جدید را با همان شناسه ملی قبلی اعلام نمایند و توجه داشته باشید بعد از تبدیل نوع شرکت شماره ثبت شرکت تغییر خواهد کرد.

صورتجلسه تبدیل نوع شرکت مسئولیت محدود به سهامی خاص

در صورتجلسه تغییر نوع شرکت می بایست ابتدا مشخصات سابق شرکت از جمله نام شرکت، نوع شرکت سابق، میزان سرمایه، شناسه ملی شرکت و شماره ثبت سابق شرکت ذکر شود.

سپس تاریخ و ساعت جلسه مجمع عمومی فوق العاده که با حضور کلیه یا اکثریت برگزار می گردد، در محل قانونی شخصیت حقوقی را مشخص کنید. شرکت های سهامی می بایست نسبت به ماده ۱۰۱ قانون تجارت مربوط به انتخاب هیات رئیسه جلسه اقدام کنند.

آگهی ثبتی تبدیل نوع شرکت مسئولیت محدود به سهامی خاص

مرجع ثبت شرکت ها پس از وصول درخواست الکترونیکی مکلف است حداکثر ظرف مدت ۵ روز نسبت به ثبت تبدیل شرکت اقدام نماید.

چنانچه پرونده ارسالی با نقص مدارک یا عدم رعایت موارد قانونی رو به رو بود، مرجع موظف است مراتب را ظرف مدت مذکور اعلام نماید. متقاضی تا ۱۰ روز پس از تاریخ ابلاغ فرصت دارد نواقص را مرتفع نماید و اگر مدت زمان مذکور به اتمام برسد، درخواست بایگانی می گردد.

درصورتی‌که درخواست با تایید کارشناسان اداره ثبت همراه باشد، با دریافت آگهی ثبتی تبدیل شرکت، می تواند به پرداخت روزنامه ها اقدام نموده و امور ثبت تبدیل را به پایان رساند.

تبدیل شرکت پس از ثبت نسبت به اشخاص ثالث قابل استناد بوده و مقررات حاکم بر نوع جدید بر شرکت محقق می شود.


ــــــــــــــــ مباحث تکمیلی:

شرکت سهامی خاص چیست؟

شرکت سهامی خاص به شرکتی گفته می‌شود که تمام سرمایه آن منحصرا به وسیله موسسین آن تامین می‌شود. در تشکیل شرکت سهامی عام تشریفات طولانی وجود دارد. در مواد اصلاحی قانون تجارت، برای انجام امور ساده‌تری که به‌طور طبیعی شرکای کمتری دخیل هستند، یک نوع شرکت سهامی مقرر داشته است که با شرح فوق شرکت سهامی خاص نامیده می‌شود. لازم به ذکر است در شرکت‌های سهامی خاص، مجمع عمومی وجود ندارد و همچنین که در بالا عنوان شد تعداد شرکای آن کمتر از شرکت سهامی عام است. در شرکت‌های سهامی خاص صدور اعلامیه پذیره‌نویسی وجود ندارد و در بدو امر 35 درصد از سرمایه باید در حساب مخصوصی سپرده شود.

 شرکت با مسئولیت محدود چیست؟

به‌‌ موجب ماده 94 قانون تجارت، شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجارتی تشکیل شده و هر یک از شرکا بدون اینکه سرمایه به سهام و یا طعات سهام تقسیم شده باشد فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت می‌باشد. شرکت با مسئولیت محدود، از رایج‌ترین شرکت‌های بازرگانی در کشور ایران می‌باشد و عمدتاً بین اعضای یک خانواده، افراد فامیل و یا دوستان و آشنایان تشکیل می‌گردد. لازم به ذکر است برای میزان سرمایه شرکت با مسئولیت محدود هیچ مبلغی تعیین نشده است.

مزایای تبدیل شرکت مسئولیت محدود به شرکت سهامی خاص

تبدیل شرکت با مسئولیت محدود به شرکت سهامی خاص محاسن زیادی دارد ولی به طور اجمال می توان به موارد زیر اشاره نمود:

1.     سرمایه اولیه هر شرکت از اهمیت زیادی در نزد اعتبار دهندگان و فعالین اقتصادی طرف حساب آن شرکت برخوردار است از این‌رو با عنایت به اینکه در شرکت‌های با مسئولیت محدود نیازی به واریز 35% میزان سرمایه اولیه شرکت در نزد بانک نیست و بروکراسی های کمتری را شامل می شود از اینرو عمده شرکت‌های با مسئولیت محدود با سرمایه اولیه بالا ثبت شده‌اند و با تبدیل خود به شرکت سهامی خاص می توانند در زمان دریافت تسهیلات و اعتبارات از وام دهندگان و یا شرکت در مزایدات و مناقصات و مراودات اقتصادی از اعتبار بسیار بالاتری برخوردار شوند.

2.     از آنجا که در شرکت‌های با مسئولیت محدود، مسئولیت اعضا و سهامداران شرکت محدود به سهم الشرکه خود می باشد، طرفین اقتصادی این شرکت ها بسیار محتاط با این شرکت ها وارد قرارداد می شوند و از نگاه طرفین اقتصادی این شرکت ها در زمان بروز مشکلات حقوقی و قانونی وصول مطالبات از این شرکت ها با ریسک بالاتری نسبت به شرکت های سهامی خاص برخوردار است. ازاینرو با تبدیل این شخصیت حقوقی به شرکت سهامی خاص اعتبار آن شرکت در نزد فعالین اقتصادی افزایش چشمگیری می یابد.

3.     از آنجا که ماهیت یک شرکت سهامی خاص بسیار مدرن و پیشرفته است و به راحتی قابل تبدیل به شرکت های سهامی عام است، با تبدیل شرکت با مسئولیت محدود به شرکت سهامی خاص امکان رشد بیشتر شرکت و چشم انداز توسعه شرکت را تا حد شرکت سهامی عام افزایش داده اید زیرا شرکت‌های سهامی خاص به راحتی و با انجام مراحل مشخصی به شرکت سهامی عام تبدیل می‌گردند.

4.     از آنجا که هر نوع تغییرات شرکت مانند ورود و خروج شرکا، افزایش و یا کاهش سرمایه در شرکت های مسئولیت محدود به مراتب ساده تر از شرکت های سهامی خاص است، متقاضیان بهتر است ابتدا نسبت به تغییرات مورد نظر خود اقدام نموده و سپس نسبت به تبدیل شرکت با مسئولیت محدود به سهامی خاص اقدام نمایند. این حسن انجام ساده تغییرات در شرایط فعلی و سپس تبدیل ماهیت شرکت به سهامی خاص یکی از محاسن بزرگ این تبدیل می باشد.

در ابتدا به انواع تفاوت‌ها و اشتراکات شرکت‌های سهامی خاص و با مسئولیت محدود می‌پردازیم.

1.    انواع اشتراک‌ها

  • حداقل سرمایه برای ثبت هر دو شرکت یک میلیون ریال است.
  • افزایش سرمایه در هر دو شرکت اختیاری می‌باشد.

2.    انواع تفاوت‌ها

در شرکت با مسئولیت محدود:

  • تعداد شرکا حداقل 2 نفر است.
  • انتخاب بازرس اصلی و علی‌البدل اختیاری می‌باشد.
  • مدت زمان مدیریت، نامحدود و یا بر عهده شرکا می‌باشد.
  • انتخاب روزنامه کثیرالانتشار جهت درج آگهی اختیاری است.
  • شرایط احراز حدنصاب مجامع عمومی مشکل‌تر است.
  • سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم نمی‌شود و شرکا فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت، مسئول قروض و تعهدات هستند.
  • مدیران به‌صورت موظف یا غیرموظف که از بین شرکا یا خارج انتخاب می‌شوند.
  • حق رای محدود به نسبت سرمایه خواهد بود.
  • تقسیم سود به نسبت سرمایه شرکا خواهد بود.
  • تقویم سهم‌الشرکه غیرنقدی توسط شرکا صورت می‌پذیرد.

 در شرکت سهامی خاص:

  • تعداد سهام‌داران حداقل 3 نفر می‌باشد.
  • انتخاب بازرس اصلی و علی‌البدل اجباری است.
  • مدت زمان مدیریت حداکثر 2سال می‌باشد.
  • انتخاب روزنامه کثیرالانتشار در شرکت سهامی اجباری است.
  • شرایط احراز حدنصاب مجامع عمومی در شرکت سهامی آسان‌تر است.
  • سرمایه به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام، محدود به مبلغ اسمی سهام آن‌ها است.
  •  مدیران الزاما بایستی سهام‌دار بوده یا مقدار سهام مقرر در اساسنامه را تهیه به صندوق شرکت بسپارند.
  • حق رای به تعدا سهام خواهد بود.
  • تقسیم سود به نسبت تعداد سهام تقسیم خواهد بود.
  • تقویم آورده غیرنقدی با کارشناس رسمی دادگستری است.

ـــــــــــــ  سوالات متداول

پاسخ اغلب سوالات در متن بالا موجود است. لیکن در اینجا برخی سوالات متداول را بطور خلاصه خواهیم آورد:

آیا امکان تبدیل شرکت مسئولیت محدود به سهامی خاص وجود دارد؟

بله، در حال حاضر تبدیل همه انواع شرکت‌های تجاری به یکدیگر امکان‌پذیر است. ولی شرکت تجاری را نمی‌توان به موسسه غیر‌تجاری و بالعکس تبدیل کرد.

تبدیل شرکت مسئولیت محدود به سهامی خاص در صلاحیت چه مجمعی است؟

برای تبدیل شرکت به سهامی خاص باید مجمع عمومی فوق‌العاده تشکیل دهید و علاوه بر تصمیم‌گیری در مورد تبدیل شرکت، اساسنامه جدید و اظهارنامه نیز تصویب کنید.

برای تبدیل شرکت مسئولیت محدود به سهامی خاص چه شرایطی لازم است؟

از جمله شرایط لازم برای تبدیل شرکت با مسئولیت محدود به سهامی خاص این است که باید حداقل دو‌ سال از تاريخ ثبت شرکت گذشته و شرکت بدهی مالیاتی نداشته باشد. از همه مهم‌تر اینکه الزامات قانونی مربوط به شرکت‌های سهامی خاص مانند حداقل تعداد شرکا و… نیز باید رعایت شود.

آیا می توان شماره ثبت یک شرکت با مسئولیت محدود را از اداره ثبت گرفت؟

خیر. تنها شرکای شرکت می‌توانند شماره ثبت شرکت خود را از این اداره دریافت دارند اما برای مشاهده شماره ثبت شرکت می‌توان به سامانه اینترنتی شناسه ملی و یا روزنامه رسمی مراجعه نموده و با وارد نمودن نام شرکت شماره ثبت آن را رویت نمایید.

چگونه می توان مطمئن شد که یک شرکت با مسئولیت محدود به طور قانونی به ثبت رسیده است؟

یکی از مهم ترین منابع قابل استناد برای استعلام شرکت‌های ثبت شده، سامانه استعلام اشخاص حقوقی کشور می‌باشد. در این سامانه با درج یکی از اقلام نام شرکت/ شماره ثبت شرکت/ شناسه ملی شرکت، می‌توان از شرکت مورد نظر استعلام گرفت .

پس از انتشار آگهی مربوط به انحلال برای شرکت با مسئولیت محدود چه باید کرد؟

برای این امر می‌بایست اظهارنامه انحلال تنظیم شده و با روزنامه رسمی آن به ممیز اداره مالیات جهت صدور مفاصا حساب مالیاتی و بیمه ای تسلیم گردد، پس از آن شرکت منحل شده محسوب می گردد.

آیا کارمند رسمی دولت می تواند سهامدار و عضو هیات مدیره شرکت با مسئولیت محدود باشد؟

خیر. کارمند رسمی دولت در صورتی می تواند سهامدار باشد که تنها 20 درصد سهم را دارا باشد و فقط عضو هیات مدیره باشد و هیچ نوع حق امضایی نمی تواند داشته باشد.